(powrót) |
NINIWA |
Niniwa leżała na wschodnim brzegu Tygrysu. Już w czasach historycznych była bardzo starym miastem, jej historia sięgała conajmniej początków VI tysiąclecia. Co ważniejsze, jej początki nie były związane ani z Sumerami, ani z ludami semickimi. Ślady archeologiczne wskazują, że była wtedy zamieszkana przez Hurytów, lud zasiedlający wówczas przedgórze Taurusu i Zagrosu, spokrewniony prawdopodobnie z Ormianami.
Dopiero w połowie II tysiąclecia Niniwa została przyłączona do Asyrii, a z czasem zanikła w niej wszelka hurycka obecność. Szybko stała się jednym z najważniejszych miast królestwa i rozrastała się razem z Asyrią. Niniwa stała się głowną stolicą w czasach Sancheryba, który objął rządy w 704 r. Nie szczędził on środków, by uczynić swe miasto pięknym i wspaniałym. Podobnie czynili jego następcy, Asarhadon i Asurbanipal - wznosili pałace, ogrody, upiększali świątynie i wznosili mury miejskie. (Wikipedia: Sancheryb, Asarhadon) Najsłynniejszą budowlą Niniwy jest jednak z pewnością Biblioteka Asurbanipala. Król, który prawdopodobnie był jednym z nielicznych władców potrafiących czytać, nakazał wszystkim swoim urzędnikom zbierać lub przepisywać wszelkie teksty, jakie wpadły im w ręce, i przesyłać je do stolicy. Także armie ze swoich wypraw przywoziły wiele łupów. Dzięki temu udało się zgromadzić w jednym miejscu mnóstwo tekstów, w tym wiele dzieł literackich. Były to przede wszystkim gliniane tabliczki zapisane pismem klinowym po sumeryjsku i akadyjsku. Biblioteka była jedną z pierwszych budowli, jakie 150 lat temu odkryto w Niniwie i w ogóle w Mezopotamii. Stamtąd Henry Layard zabrał tysiące tabliczek i przewiózł je do British Museum. Przeleżały tam kilkanaście lat, do czasu gdy udało się odczytać pismo klinowe. Wtedy ponownie zainteresowano się znaleziskiem Layarda i wkrótce świat obiegła sensacja! Odczytano Epos o Gilgameszu, który na jednej z tablic zawierał opis potopu dokładnie zgadzający się w wersją biblijną. Był to impuls do jeszcze intensywniejszych badań archeologicznych, które z wojennymi przerwami twają do dziś. (Wikipedia: Asurbanipal, Biblioteka Asurbanipala, epos o Gilgameszu, Layard) Kres Niniwy nastapił w 612 r., kiedy została zdobyta i zniszczona przez połączone siły Medów i Babilończyków. Przebywający tam 100 lat później Grecy nie byli się już w stanie dowiedzieć, na jakie ruiny patrzą. Niniwa została zapomniana na 2500 lat. (Wikipedia: Medowie) Na obrazkach powyżej widać artystyczną wizję asyryjskiego pałacu, być może Pałacu Asurbanipala, a także mury miejskie. Poniżej główna brama do pałacu strzeżona przez skrzydlate Lamassu oraz jedno z malowideł z pałacu, dowodzące, że Asyryjczykom nie była obca także sztuka żeglowania. Na samym dole plan miasta. (Wikipedia: Lamassu) |
|